Geschiedenis van Berghem/Land van Maas en Waal-tak familie HOEFS & HOES

Migratie

In de tweede helft van de 17e eeuw vestigden veel HOEFS-en zich vanuit Berghem in het Land van Maas en Waal.
Hieronder valt ook de trek naar Batenburg. Omdat dat het begin vormde van een zeer omvangrijke tak is die ondergebracht in een apart deel van deze genealogie.
Een groot deel van de geschiedenis van het Land van Maas en Waal loop samen met de geschiedenis van Batenburg en is aldaar beschreven.

In dit "Land van Maas en Waal"-deel van de genealogie komt veelvuldig het woord DODDENDAAL voor. Omdat in de 17e, 18e en 19e eeuw hier veel Hoefs-en zijn gedoopt en gehuwd wordt er specifiek aandacht aan geschonken.

Slot Doddendaal

Het slot Doddendaal ligt nabij de Waal, even ten noordoosten van het dorp Ewijk in het Rijk van Nijmegen.
Het ligt verscholen achter grote bomen en is omringd door een breed water. Toen ze de plek kozen hebben de bouwers ongetwijfeld gelet op de veiligheid. Vroeger was het kasteel Doddendaal omgeven door een ondoorwaadbaar moeras, dat de vijand en andere ongewenste gaten verre hield.
Het lijkt aannemelijk dat de naam Doddendaal is afgeleid van "dodde" (=riet). Ook nu nog wordt de plaats gekenmerkt door een overvloedige rietgroei.

Mogelijk dateert het slot al uit de eerste helft van de 14e eeuw. In 1332 gaf graaf Reinald II van Gelre een "huys, hoffstat, bogaer unde roemole tot Ewic gelegen", met 77 morgen grond in erfpacht aan Robert van Appeltern.
Tal van verwoestingen, aanbouw en verbouwingen hebben in de loop der eeuwen Doddendael een ander gezicht gegeven.
In 1526 verkocht Karel van Egmond, hertog van Gelre, de Doddendael aan de familie Van Stepraedt. Twee jaar later belegerden groepen Nijmegenaren het slot en verwoestten het gedeeltelijk. De familie Van Stepraedt heeft Doddendael tot 1743 in hun bezit gehad. Er hangen nu nog verschillende portretten van deze familie.
In 1783 kwam het in het bezit van Willem Caspar von Nagel tot Vornholz. Sindsdien is het in handen van die familie gebleven, met dien verstande dat het terrein erom heen eigendom is geworden van het Staatsbosbeheer.

Voor meer informatie over het slot Doddendaal wordt verwezen hun officiële website:

Slot Doddendael  Slot Doddendael rond 1731

Slot Doddendael als schuilkerk

In de 17e eeuw wierp de familie Van Stepraedt zich op als beschermer van de katholieken in het Land van Maas en Waal. In 1607 verscheen de eerste hervormde predikant in Ewijk en werd de rooms-katholieke eredienst verboden. Niet zeker is of de Van Stepraedts toen al hun kelder als schuilkerk ter beschikking stelden.
Wel is zeker dat vanaf 1650, toen de kelders zijn vergroot, de pastoors op Doddendael hebben gewoond en daar de H. Mis opdroegen.
Het waren paters Franciscanen van het klooster te Megen, die daar vanaf circa 1650 de zielzorg hebben uitgeoefend voor de katholieken van heinde en verre.

In het midden van de 17e eeuw werd de scheidingswand in de kelder weggebroken, waardoor de huidige grote tweebeukige kelder ontstond, die toen als schuilkerk dienst ging doen, waarin vele voorouders Hoefs zijn gedoopt en gehuwd.

In 1745 werd in het dorp Ewijk een kleine schuurkerk met pastorie gebouwd, die "zo nietig (was) als de kleingeestigheid der Staten zulks voorschreef". Een deel van de katholieke bevolking van Ewijk en omliggende plaatsen bleef echter in Doddendaal naar de kerk gaan.

Het dorp WINSSEN, waar veel gezinnen Hoefs hebben gewoond, kreeg zijn eerste rooms-katholieke kerk pas in 1796, na de komst van de Fransen.

Website Land van Maas en Waal

Voor verdere historische en actuele informatie over het "Land van Maas en Waal" wordt verwezen naar de officiële website van die streek:

Land van Maas en Waal/Geschiedenis  Logo Land van Maas en Waal